Zlatna groznica ovih dana trese Jezero, malu općinu s nešto više od 1.000 stanovnika, smještenu uz rijeku Plivu nadomak Jajca i Mrkonjić-Grada. Da li na ovom području ima zlata, kako spojiti turizam i rudarenje i šta na sve to kažu mještani?
Iz kompanije “Lykos Balkan Metals”, odnosno SNK metali iz Bijeljine, koja vrši geološka istraživanja na ovom području, saopštili su da je na tri lokacije u opštini Jezero pronađena visoka koncentracija zlata.
Nakon što je krater na Marsu zbog sličnosti dobio ime po ovoj opštini, Jezero je opet u centru pažnje javnosti. Ovaj puta zbog rezultata geoloških istraživanja. Naime, kako tvrde iz nadležne kompanije, na nekoliko lokacija pronađeni su visoki sadržaji zlata.
“Zadnji rezultati koje smo nedavno dobili govore da smo pronašli zlato na tri lokaliteta u opštini Jezero. Koncentracija varira od jednog procenta, 1,5 procenat pa sve do 27 u dužnoj liniji od 60 metara”, objašnjava Miloš Bošnjaković, generalni direktor Lykos Balkan Metals.
Iz lokalne zajednice, svjesni značaja istraživanja, proteklih su mjeseci organizovali tri okrugla stola, na kojima su odgovore tražili od nadležnog ministarstva, predstavnika kompanije, ali i akademske zajednice.
“Svi su jednoglasni da geološka istraživanja nemaju štetna dejstva. Skupština opštine je tražila da ministar stavi rješenje van snage, imali smo sastanak kod njega. On je rekao da je po zakonskim propisima rješenje dato kompaniji”, ističe Snežana Ružičić, načelnica Opštine Jezero (SNSD).
Da je sve po zakonu, potvrdili su i na naš upit iz nadležnog Ministarstva energetike i rudarstva Republike Srpske. Zvaničan izvještaj firme o istraživanjima provedenim u prethodnoj godini očekuju, kažu, sredinom marta. No dio mještana Jezera protiv je rudarenja na ovom prostoru. Strahuju za zdravlje i zbog uništavanja prirode, te izvorišta pitke vode:
“Ne želimo napustiti svoju djedovinu. Živimo ovdje skladno, lijepo nam je i ne želimo da uništimo naše rijeke.”
“Ne vjeruju da toga ima. Onda boje se i zagađenja i svega. To je stav većinom svih mještana.”
Sličnog su stava i aktivisti udruženja susjednih opština, podsjećajući na sporazum koji su potpisali Šipovo, Jezero i Jajce o zaštiti Plive i razvoju turizma od kojeg bi se, kažu, moglo živjeti na ovom području.
“Svoju imovinu i posjede ne damo niti ćemo dati. I u ovu svrhu iskoristićemo sve pravne mehanizme entiteta, države i međunarodnih institucija”, poručuje Željko Milošević, potpredsjednik Udruženja građana Hrvatsko društvo “Sinjakovo”, Majdan.
“Ovo je samo jedna šarena laža i trik da se ponovo aktivira javnost i da se dobije podrška za nastavak istraživanja, jer sad će morat tražit dozvolu i biće veoma važno dobit saglasnost lokalne zajednice”, smatra Velid Hrnjić, predsjednik UO Planinarskog društva Ćusine, Jajce.
Lokalna zajednica svakako će biti uključena u odlučivanje, uvjeravaju iz Opštine, podsjećajući na izmjene zakona koje, za razliku od ranije, sada na to obavezuju. Da li će turizam i rudarenje biti spojivi u Jezeru, još je rano govoriti, jer tek slijede godine utvrđivanja isplativosti eksploatisanja nalazišta, kažu iz nadležne firme iz koje najavljuju nastavak istraživanja. A da li će zlato biti vrijedno njihove prirode, na kraju bi zajednički sud trebala dati struka, ali i građani.